Onderzoek: Provincie Groningen voor het karretje van Shell en NAM

Tussen 2017 en 2019 werden oriënterende gesprekken gevoerd tussen de provincie Groningen, Shell en NAM. Initiatiefnemer was Shell. Uitgangspunt was dat Shell forse investeringen wilde doen om van Groningen een op wind- en waterstofenergie gebaseerde ‘energieprovincie’ te maken. Daar stond tegenover dat de provincie in Den Haag zou lobbyen voor plannen van Shell en de NAM. Uiteindelijk pakten de onderhandelingen voor beiden bedrijven aanzienlijk beter uit dan voor de Provincie Groningen; van een ‘nieuwe energieprovincie’ is nog lang geen sprake.

Dit schrijven RTV Noord en onderzoekcollectief Follow the Money vandaag op de websites naar aanleiding van onderzoek dat zij gezamenlijk deden met het Platform Authentieke Journalistiek. Voor het grootschalig onderzoek werden via een Wob-verzoek bij de Provincie vele duizenden documenten verkregen.

Beloften niet nagekomen

De resultaten van het onderzoek schetsen een ontluisterend beeld. Zo stelt Follow the Money: “In ruil voor meer werkgelegenheid en een beter toekomstperspectief voor Groningen beloofde het provinciebestuur te zullen lobbyen voor een aantal plannen van Shell en de NAM. Die lobby behelsde onder meer de NAM te helpen om bepaalde schades in de zogeheten buitengebieden uit het nieuwe protocol voor de schadevergoeding te houden, en de oprichting van een riant gevuld energie-transitiefonds. De lobby van de provincie slaagde, maar de NAM en Shell maakten hun beloftes nooit concreet of kwamen ze gewoonweg niet na.”

Buitengebieden

Deze gang van zaken verklaart onder meer de vruchteloze inspanningen destijds van de Groninger Bodembeweging en het Groninger Gasberaad om schadevergoeding ook te laten toepassen voor eigenaren van gebouwen in de zogenaamde buitengebieden. Dit zijn de gebieden aan de randen van het Groninger gasveld. Traagheid en stroperigheid vormden toen de rode draad in de gesprekken daarover. Op enig moment, toen een nieuw schadeprotocol werd gepresenteerd, stapten beide belangenorganisaties uit de gesprekken met de provincie.

Minister kapt gesprekken af

Toenmalig minister Wiebes zorgde er uiteindelijk voor dat de gesprekken met Shell en de NAM werden gestopt. Hij wilde niet dat de provincie nog verder onderhandelde met de bedrijven.

Uitvoering plannen stagneert

Waar Shell en NAM uiteindelijk profiteerden van de uitkomsten van de ‘verkennende gesprekken’ en de inzet van de Provincie Groningen richting Den Haag, kwam de provincie er zelf bekaaid af. Vorige week werd nog eens duidelijk dat de weg naar de ‘energieprovincie van Nederland’ een lange kan zijn. Donderdag werd namelijk in Delfzijl het ‘Investeringsplan Waterstof Noord-Nederland 2024’ gepresenteerd door het Nationaal Programma Groningen, de gemeente Het Hogeland, de Gasunie en Groningen Seaports. Hierin wordt gesteld dat de grootschalige plannen om Groningen te transformeren tot ‘Hydrogen Valley’ – na het aanvankelijk enthousiasme bij de start in 2020 – niet van de grond komen.

Meer informatie over het onderzoek is te lezen op de website van RTV Noord.

(Bron: Follow the Money)