Auke Martin Korthuis en Maarten de Vries brengen ode aan molen Adam

Auke Martin Korthuis en Maarten de Vries hopen dat er een goede oplossing komt voor molen Adam.

Door Jeroen Kunst

Op de melodie van ‘De hoaven van Delfziel’ van Ede Staal is door zanger Auke Martin Korthuis en molenaar Maarten de Vries een liedje uitgebracht met de titel ‘De meulen van Delfziel’. Aanleiding hiervoor is het plan van de gemeente Eemsdelta om vlakbij molen Adam een nieuw Huis van Cultuur en Bestuur te bouwen. Uit dat plan blijkt volgens Korthuis en De Vries dat het nieuwe gebouw zo dichtbij Adam komt en zo hoog wordt dat de windstroming ernstig wordt ontregeld.

Op pagina 119 van het structuurontwerp schrijven de architecten dat ze de vorm van de gevel zodanig hebben ontworpen dat de windstroming erdoor wordt ontregeld. ’’Dit raakt de kern’’, vertellen De Vries en Korthuis. “Daardoor zou Adam nauwelijks meer kunnen draaien. Of erger, want als hij toch nog zou draaien, dan kan de ontregelde windstroming ernstige schade aan de molen veroorzaken.” De Vries weet waarover hij praat, want in de afgelopen 49 jaar leerde hij van zeer ervaren molenaars hoe belangrijk goede windstroming is voor het behoud van molens. En ook Korthuis weet heel goed welke krachten er op de constructie van een molen komen. Hij is namelijk niet alleen zanger, maar werkte in zijn loopbaan ook als molenbouwer.

Waardering  

Korthuis en De Vries spreken hun waardering uit voor de visie van gemeente Eemsdelta: bestuur en cultuur met elkaar verbinden door ze onder één dak samen te brengen. ’’Verbinden van cultuur en bestuur betekent dus ook, dat je als gemeentebestuur weet wat er nodig is om cultureel erfgoed te behouden voor de toekomst”, vervolgt De Vries. ’’Want Adam is cultureel erfgoed, dus als je er een nieuw gebouw naast zet, dan moet je het zodanig ontwerpen dat de molen nog de goede wind krijgt om te kunnen draaien. Onderhoud van monumenten is kostbaar. Een molen die niet meer draait, raakt in verval en dat brengt onnodig hoge kosten met zich mee. Uiteindelijk zijn het ook de burgers die daaraan meebetalen. En omgekeerd, want als Adam draait dan bespaart dat kosten voor de gemeente en de burgers.”

Verbinding

Het verbinden van cultuur en bestuur gaat nog verder leggen Korthuis en De Vries uit. ’’We krijgen soms de reactie: jullie zijn geen Delfzijlsters, waar bemoeien jullie je mee? Dan zeggen wij: betrokken burgers zijn onmisbaar voor bestuurders, dan maakt het niet uit of je in Delfzijl woont of elders. Betrokkenheid van burgers zorgt óók voor verbinding tussen bestuur en cultuur en dat past helemaal in de visie van gemeente Eemsdelta. Hoe meer inbreng burgers leveren, hoe beter bestuurders hun werk kunnen doen.” Op 15 oktober besloot de gemeenteraad dat er een onderzoek komt om in het bouwplan ook rekening te houden met de wind voor de molen. Korthuis en De Vries maken daaruit op dat de gemeente de inbreng van betrokken burgers serieus neemt. ’’Eerst de feiten onderzoeken en dan pas beslissen is een belangrijk uitgangspunt van behoorlijk bestuur, zoals dat heet. Dat geeft ons het vertrouwen dat de gemeente ook zelf het goede voorbeeld geeft hoe je bestuur en cultuur met elkaar verbindt. Het nieuwe gebouw een Huis van Cultuur en Bestuur noemen zegt op zichzelf natuurlijk nog niets, uiteindelijk gaat het erom hoe je als burgers en bestuur met elkaar omgaat.”

Historie

Met hun liedje leggen Korthuis en De Vries ook de verbinding tussen verleden, heden en toekomst. ’’Kennis van de geschiedenis van Delfzijl is belangrijk voor de beslissingen die we nu nemen voor onze toekomst. Dan gaat het niet alleen om de geschiedenis van vesting Delfzijl en het feit dat er al 400 jaar geleden een molen op deze plek stond. Het gaat ook om de bestuurlijke geschiedenis van Delfzijl vanaf de twintigste eeuw. Plannen voor industrie en nieuwbouw die herhaaldelijk te ambitieus bleken en daardoor tragisch een teleurstelling werden. De gemeente heeft nu een uitzonderlijke kans om met dat verleden af te rekenen. Wat een prachtige uitdaging is dat!”

Cultuurbaken

Korthuis en De Vries zien molen Adam als een cultuurbaken. ’’Adam is vrijwel het enige dat nog herinnert aan de gesloopte vesting Delfzijl. Het is de molen die alles zag, zou je beeldend kunnen zeggen.” Hun liedje is echter ook bedoeld als ode aan een ander cultuurbaken van de provincie, namelijk Ede Staal. ’’Ede zingt in zijn oorspronkelijke liedje hoe hij over zee terugkwam naar Delfzijl en in de verte de contouren van de stad zag. Het is misschien een beetje aanmatigend om te zeggen wat Ede ervan zou hebben gevonden, maar wij denken dat hij onze versie van zijn liedje op de juiste waarde had weten te schatten. Hoe mooi zou het zijn als je in de toekomst vanaf zee de contouren van stad, haven en molen nog kan zien, zoals Ede Staal dat destijds heeft gezien. Door het plan van de gemeente zou de molen vanaf zee grotendeels aan het zicht worden onttrokken, maar dat los je op door het nieuwe gebouw lager te maken. Daarmee zouden we ook Ede Staal als Groninger cultuurbaken postuum eren. Zijn standbeeld staat niet voor niets op de dijk bij Delfzijl.”

Foto: Jeroen Kunst.